ମହାପ୍ରଭୁ ଶ୍ରୀଜଗନ୍ନାଥ ତାଙ୍କ ଭକ୍ତଙ୍କ ସହିତ କରନ୍ତି ଅଦୃଶ୍ୟ ଲୀଳା, ଭକ୍ତ ଓ ଭଗବାନଙ୍କ ଭାବକୁ ନେଇ ଆମର ସ୍ବତନ୍ତ୍ର କାର୍ଯ୍ୟକ୍ରମ “ମହାପ୍ରଭୁଙ୍କ ମହିମା”। ଆପଣ ଯଦି ଆମ ଚ୍ୟାନେଲ ପାଇଁ ନୂଆ ତାହାଲେ ଆମର ଏଇ Vir Kalinga ଚ୍ୟାନେଲକୁ Subscribe କରି ଆମର ଏକ ନୂତନ ସଦସ୍ୟ ହୋଇଯାଆନ୍ତୁ।
Tag: jagannatha
ଜାଣନ୍ତୁ କ’ଣ ରହିଛି ପଖାଳ ର ଔଷଧୀୟ ଗୁଣ |
ଓଡ଼ିଆ ପରମ୍ପରାରେ ପଖାଳର ଯେଉଁଭଳି ବିଶେଷତ୍ଵ ରହିଛି, ସେହିପରି ପଖାଳର ଔଷଧୀୟ ଗୁଣ ମଧ୍ୟ ରହିଛି। ଜାଣନ୍ତୁ କ’ଣ ରହିଛି ପଖାଳ ର ଔଷଧୀୟ ଗୁଣ।
ଯଦି ଆପଣ ଆମ ଚ୍ୟାନେଲ ପାଇଁ ନୂଆ ତାହାଲେ ଆପଣ ଆମର ଏଇ Vir Kalinga ଚ୍ୟାନେଲକୁ subscribe କରି ଆମର ଏକ ନୂତନ ସଦସ୍ୟ ହୋଇଯାଆନ୍ତୁ।
ଓଡ଼ିଶାର ଗାଁ ଗଣ୍ଡାରେ ଅଗ୍ନି ଉତ୍ସବ |
ଯଦି ଆପଣ ଆମ ଚ୍ୟାନେଲ ପାଇଁ ନୂଆ ତାହାଲେ ଆପଣ ଆମର ଏଇ Vir Kalinga ଚ୍ୟାନେଲକୁ subscribe କରି ଆମର ଏକ ନୂତନ ସଦସ୍ୟ ହୋଇଯାଆନ୍ତୁ।
ଭାରତୀୟ ଦର୍ଶନର ତିନୋଟି ପ୍ରମୁଖ ଶାଖା କ’ଣ ?
ଭାରତୀୟ ଦର୍ଶନ ଓ ସଂସ୍କୃତି ଆଧାରିତ ଆମର ନିଆରା କାର୍ଯ୍ୟକ୍ରମ “ଭାରତୀୟ ଦର୍ଶନ ଓ ସଂସ୍କୃତି” ପ୍ରଥମଥର ପାଇଁ ଓଡ଼ିଆ ଭାଷାରେ ଦେଖନ୍ତୁ କେବଳ Vir Kalinga ରେ, ଆଗକୁ ଦେଖିବା ପାଇଁ Subscribe କରନ୍ତୁ।
ମହାପ୍ରଭୁଙ୍କ ପାଖରେ ପଖାଳ ଭୋଗ।
ଜାଣିଛନ୍ତି, ଖାଲି ଓଡ଼ିଆ ଘରେ ନୁହେଁ, ଓଡ଼ିଆଙ୍କ ଆରାଧ୍ୟ ବଡ଼ ଠାକୁର ବି ଭାରି ଭଲ ପାଆନ୍ତି ପଖାଳକୁ। ସେଇଥି ପାଇଁ ମହାପ୍ରଭୁ ଶ୍ରୀ ଜଗନ୍ନାଥଙ୍କ ପାଖରେ ବଢା ହେଉଥିବା ପଖାଳରେ କେତେବଳେ ଦହି ଭାସେ, କେତେବେଳେ ଘିଅ ବାସେ।
ମହାପ୍ରଭୁଙ୍କ ବଡ଼ ପଣିଆକୁ ପ୍ରତିପାଦିତ କରିବାକୁ ଯାଇ ଓଡ଼ିଆ ଲୋକେ କଥା କଥାରେ ଥଟ୍ଟା କରି କୁହନ୍ତି, “ପଖାଳ ଭାତରେ ଘି’ ତୋ ବୋପା ଖାଇଥିଲା କି” ।
ତେବେ ଏହି ପଖାଳର ନାଁ ସବୁ କଣ :
ସୁବାସ ପଖାଳ: ପ୍ରଥମେ କୁଡୁଆରେ ଅନ୍ନ ରନ୍ଧା ହୋଇସାରିବା ପରେ ସେଥିରେ ପାଣି ମିଶିଥାଏ। ଏଥିରେ ସ୍ୱାଦ ଅନୁଯାୟୀ ଲୁଣ ମିଶାଇ କଟା ଅଦା, ଭଜା ଜିରା ପକାଇ ପ୍ରସାଦ ଭାବେ ପରଷାଯାଏ। ଏହା ଏକ ସୁଗନ୍ଧିତ ଅନ୍ନ ହୋଇଥିବାରୁ ପାରମ୍ପରିକ ଭାବେ ଏହାକୁ ସୁବାସ ପଖାଳ ବୋଲି କୁହାଯାଏ।
ଚୁପୁଡା ପଖାଳ: ରନ୍ଧା ହୋଇଥିବା ଅନ୍ନକୁ ଭଲଭାବେ ଚିପୁଡି ଦିଆଯାଏ। ଏଥିରେ ଭଜା ଜିରା, ଲୁଣ ଓ ଦହି ମିଶାଇ ପ୍ରସାଦ ଭାବେ ମାଟିପାତ୍ରରେ ମହାପ୍ରଭୂଙ୍କୁ ପରଷି ଦିଆଯାଏ।
ପାଣି ପଖାଳ: ରନ୍ଧା ହୋଇଥିବା ଅନ୍ନରେ କେବଳ ପାଣି ଓ ଲୁଣ ମିଶାଇ ଏହି ପଖାଳ ପ୍ରସ୍ତୁତ ହୁଏ। ଏଥିରେ ଅନ୍ୟ କୌଣସି ଦ୍ରବ୍ୟ ମିଶ୍ରଣ କରାଯାଏ ନାହିଁ। ସାଧାରଣତଃ ଏହା ପ୍ରତ୍ୟକ ଓଡ଼ିଆ ଘରର ସାଧାରଣ ଖାଦ୍ୟ।
ଦହି ପଖାଳ: ସୁଖିଲା ଅନ୍ନରେ କେବଳ ଦହି ପକାଇ ଗୋଳାଇ ଦିଆଯାଏ। ଏଥିରେ ଦହିର ମାତ୍ରା ଅଧିକ ଥାଏ। ଏହି ମିଶ୍ରିତ ଅନ୍ନରେ ଭଜା ଜିରା ଓ ଅଦା ପାକାଇ ପ୍ରସ୍ତୁତ କରାଯାଏ।
ମିଠା ପଖାଳ: ସାଧା ଅନ୍ନରେ ଚିନି କିମ୍ବା ଧଳା ଗୁଡ ପାକାଇ ରନ୍ଧାଯାଏ। ଏଥିରେ ଭଜା ଜିରା, ଲୁଣ ଓ ଅଦାଖଣ୍ଡ ପକାଇ ପରଷା ଯାଇଥାଏ।
ମଲ୍ଲିଫୁଲ ପଖାଳ: ଏହି ପଖାଳ ଦହି ପଖାଳ ଭଳି ପ୍ରସ୍ତୁତ ହୋଇଥାଏ । ମାତ୍ର ଏହାକୁ ସୁବାସିତ କରିବାକୁ ମଲ୍ଲିଫୁଲ ଦେଇ ପରସାଯାଏ।
ଟଭା ପଖାଳ: ସାଧାଅନ୍ନରେ ଟଭା ମିଶ୍ରିତ ଜଳ ଦେଇ ମହାପ୍ରଭୁଙ୍କ ପାଖରେ ଭୋଗ ଲାଗି ହୁଏ। ଉପରୋକ୍ତ ପ୍ରଣାଳୀରେ ଏହି ପଖାଳ ପ୍ରସ୍ତୁତ ହୁଏ। ଏହା ମଧ୍ୟ ସୁବାସ ପଖାଳ ପର୍ଯ୍ୟାୟଭୁକ୍ତ।
ଘିଅ ପଖାଳ: ସାଧାଅନ୍ନ, ଲୁଣ, ଅଦାଖଣ୍ଡ, ଦହି, ଭଜା ଜିରା ଇତ୍ୟାଦି ଓଳିରେ ରଖାଯାଇ ଏଥିରେ ଘିଅ ମିଶାଯାଏ। ଯାହାକୁ ଶ୍ରୀମନ୍ଦିର ପାରମ୍ପରିକ ପରିଭାଷାରେ ଘିଅ ପଖାଳ କୁହାଯାଏ।
ବିଶେଷ କରି ସନ୍ଧ୍ୟାଧୂପ ଓ ବଡ଼ ସିଂହାର ବା ରାତ୍ର ପହୁଡ଼ ପୂର୍ବରୁ ମହାପ୍ରଭୁଙ୍କ ପାଖରେ ପଖାଳ ଓ କଦଳୀ ଭଜା ଭୋଗ ଲାଗିଥାଏ।
ଉପସ୍ଥାପନା: ମିହିର ପଟ୍ଟନାୟକ
ଶ୍ରୀଜଗନ୍ନାଥ ସଂସ୍କୃତି ଗବେଷକ
ମହାପ୍ରଭୁ ଶ୍ରୀଜଗନ୍ନାଥଙ୍କୁ ନେଇ ଥିବା ଢ଼ମାଳି ଗୀତ।
ଶ୍ରୀ ଜଗନ୍ନାଥ; ଢ଼ମାଳି ଗୀତ:
( ୧)
ଟିଣା ଜଡ଼ାତେଲ କିଣା କାହାଳି
ଜଗନ୍ନାଥିଆର ହାତ ନାହିଁ ବୋଲି
କହିଲା କିଏ ସେ କାହାର ଶାଳୀ
ଉପରମୁହିଁକୁ ପଚାରିବି କାଲି
କାହା ବୋପା ଦେଲା ବନ୍ଧୁକୁ ଥାଳି?
(୨)
କେମ୍ପା ବାଡ଼ି ସାରା ଡେଙ୍ଗା ସେପେଟା
ଜଗନ୍ନାଥିଆର ଗୋଡ଼ ନାହିଁ ବୋଲି
କହିଲା କିଏ ସେ ଅଇଁଠାଚଟା
ସେ କି ଜାଣିନି ଯୁଝ ଯୁଝିବାକୁ
କାଞ୍ଚି ଯାଇଥିଲା କୋଉ ଲୋକଟା?
(୩)
ପିପିଲି ଶେଜକୁ ଉତ୍ତରା ଖଟ
ଜଗନ୍ନାଥିଆର ପାଟି ନାହିଁ ବୋଲି
କହିଲା କିଏ ସେ ତେଲିଙ୍ଗୀ ଖଣ୍ଟ
ବକତେ ଭାତ ତା ଷାଠିଏ ପଉଟି
ତାକୁ ଅଣ୍ଟୁନାହଁ ସାହିରେ ବାଣ୍ଟ ??
(୪)
ବଡ଼ବଡୁଆକୁ ଗଡ଼ଗଡୁଆ
ଜଗନ୍ନାଥିଆକୁ ଆଖି ବୁଜି ଦେଖ
ଜଣା ପଡିଯିବ କେତେ କାଢୁଆ???
(୫)
ଯାଇ ନାହିଁ ବୋଲି ବଣିଆ ଗଳି
ଗେରସ୍ତ ସଙ୍ଗେ କି କରିବି କଳି
କାଳିଆ ବଳିଆ ଦୁଇ ପୁଅ ମୋର
ମୋ ନଙ୍ଗଳା ବେକର ଦୁଇଟି ମାଳି????
ସଂଗ୍ରହ ଓ ଉପସ୍ଥାପନା: ଶରଣାରବିନ୍ଦ ଓଝା ( ଶ୍ରୀଜଗନ୍ନାଥ ସଂସ୍କୃତିର ଗବେଷକ)
ଆଜି ମହାପ୍ରଭୁଙ୍କ ପଦ୍ମବେଶ।
ପଦ୍ମଫୁଲ ଆଉ ମହାପ୍ରଭୁ ଶ୍ରୀ ଜଗନ୍ନାଥଙ୍କ ସମ୍ପର୍କ ଖୁବ ନିବିଡ। ଖାସ ସେଇଥି ପାଇଁ ମହାପ୍ରଭୁଙ୍କ ବିଭିନ୍ନ ଅଙ୍ଗକୁ ପଦ୍ମ ସହ ତୁଳନା କରାଯାଏ । ଫୁଲମାନଙ୍କ ଭିତରେ କମଳ ବା ପଦ୍ମ ଶ୍ରେଷ୍ଠ ହୋଇଥିବାରୁ ମହାପ୍ରଭୁଙ୍କ ବର୍ଷକୁ ଗୋଟିଏ ଥର ପଦ୍ମ ବେଶରେ ସଜ୍ଜିତ କରାଯାଏ। ଏ ବର୍ଷର ଏହି ଶୁଭ ଦିନଟି ହେଉଛି ଆଜି।
ଆଜି ରାତିରେ କାଳିଆ ଠାକୁରଙ୍କ ନିତ୍ୟ ବଡ଼ସିଂହାର ବେଶ ହେବନାହିଁ। ପଦ୍ମ ବେଶରେ ରହି ରାତ୍ର ପହୁଡ଼ ହେବ।
ବେଶର ଇତିହାସ : ସପ୍ତଦଶ ଶତାବ୍ଦୀରୁ ଏହି ବେଶ ହୋଇ ଆସୁଛି ବୋଲି ଗବେଷକମାନେ କୁହନ୍ତି। ଯାହାର ପ୍ରବର୍ତ୍ତକ ହେଉଛନ୍ତି ବଡଛତା ମଠର ସନ୍ଥ ରଘୁବର ଦାସ । ତାଙ୍କ ସମୟରୁ ହିଁ ଏହି ବେଶର ସମସ୍ତ ଖର୍ଚ୍ଚ ମଠ ବହନ କରି ଆସୁଛି।
ବେଶ ପଛର କାହାଣୀ : ଉତ୍ତର ଭାରତର ସନ୍ଥ ମନୋହର ଦାସ। ଶ୍ରୀଜୀଉ ଦର୍ଶନ ପାଇଁ ମାଇଲ ମାଇଲ ଦୂରରୁ ଆସୁଥାନ୍ତି ପୁରୀ। ବାଟରେ ପଦ୍ମ ପୋଖରୀ ଦେଖନ୍ତି। ଶୀତ ଦିନେ ପଦ୍ମ ପୋଖରୀ ପୁଷ୍ପ ପୂର୍ଣ୍ଣ ହୋଇପଡିଥିବାରୁ ସେ ଆଶ୍ଚର୍ଯ୍ୟ ହୁଅନ୍ତି। ଓ ମହାପ୍ରଭୁଙ୍କ ନିମିତ୍ତ ପଦ୍ମ ତୋଳି ଦିଅନ୍ତି। ନିଜ ଅଙ୍ଗବସ୍ତ୍ରରେ ଗୁଡ଼ାଇ ଏହାକୁ ଧରି ବାବାଜୀ ଚାଲନ୍ତି ଶ୍ରୀକ୍ଷେତ୍ର। ହେଲେ ପହଂଚୁ ପହଂଚୁ ବିଳମ୍ବ ହେବାରୁ ମଉଳି ଯାଇ ପଦ୍ମ ଫୁଲ। ସେବକଗଣ ଏହି ଫୁଲ ଲାଗି ହେବା ସମ୍ଭବ ନୁହେଁ କହି ଫିଙ୍ଗି ଦିଅନ୍ତି। ଦୁଃଖରେ ମ୍ରିୟମାଣ ସାଧୁ ମୂର୍ଚ୍ଛା ଯାନ୍ତି ସିଂହଦ୍ୱାର ସମ୍ମୁଖରେ। ଭାବଗ୍ରାହୀ ଜଗନ୍ନାଥ ଭକ୍ତର ଦୁଃଖ ବୁଝନ୍ତି। ଆଉ ସ୍ୱପ୍ନାଦେଶ ହୁଏ ସେହି ମଉଳି ଯାଇଥିବା ପଦ୍ମ ଫୁଲରେ ଶ୍ରୀଅଙ୍ଗ ଶୃଙ୍ଗାର ପାଇଁ। ଦଉଡି ଆସନ୍ତି ଗଜପତି।
ମଉଳି ଯାଇଥିବା ପଦ୍ମ ଲାଗି ହୁଅନ୍ତି ବଡଠାକୁର । ଶୁଷ୍କ ଫୁଲ ଜୀବନ ପାଏ। ଅଶ୍ରୁପାତ ହୁଏ ସାଧୁଙ୍କର। ସେବେଠାରୁ ଆରମ୍ଭ ହୁଏ ପଦ୍ମବେଶ ପରମ୍ପରା। ହେଲେ ଶୀତ ଋତୁରେ ପଦ୍ମ ସଂଗ୍ରହ ସମ୍ଭବ ନୁହେଁ ଭାବି ବଡ଼ଛତା ମଠର ତତ୍କାଳୀନ ମହନ୍ତ ରଘୁବର ଦାସ ଆରମ୍ଭ କରନ୍ତି ଭିନ୍ନ ପରମ୍ପରା। ସୋଲ, କନା, କଇଥ ଅଠା, ରଙ୍ଗରେ ଆରମ୍ଭ ହୁଏ ବେଶ। ସେବେଠାରୁ ନିରବଚ୍ଛିନ୍ନ ଭାବେ ଏହି ବେଶ ଅନୁଷ୍ଠିତ ହେଉଛି। ଏହା ଶ୍ରୀଜୀଉଙ୍କ ଏକ ଆକର୍ଷଣୀୟ ବେଶ। ଯେଉଁଥିରେ ତିନି ଠାକୁରେ ତିନି ପ୍ରସ୍ପୁଟିତ ପଦ୍ମ ହୋଇ ରତ୍ନସିଂହାସନରେ ଛିଡା ହୋଇଥାନ୍ତି । ଏବଂ ଦୁଇ ଯୋଡ଼ା ହଂସ ପଦ୍ମରୁପି ମହାପ୍ରଭୁଙ୍କୁ ଚୁମ୍ବନ ଦେବା ଢଙ୍ଗରେ ରହିଥାନ୍ତି।
ବେଶ ସମୟ : ପ୍ରତିବର୍ଷ ମାଘ ଅମାବାସ୍ୟାଠାରୁ ବସନ୍ତ ପଞ୍ଚମୀ ମଧ୍ୟରେ ପଡୁଥିବା ବୁଧବାର କିମ୍ବା ଶନିବାର ଏହି ବେଶ ହେବାର ପରମ୍ପରା। ମହାପ୍ରଭୁ କଳା କିମ୍ବା ନୀଳ ଘୋଡ଼ରେ ଥାଇ ଏହି ବେଶ ହୁଅନ୍ତି। ଏହି ବେଶ ଥାଇ ରାତ୍ର ପହୁଡ଼ ହୁଏ। ତହିଁ ପରଦିନ ସକାଳେ ମଧ୍ୟ ଏହି ବେଶ ଦର୍ଶନର ସୁଯୋଗ ଭକ୍ତଙ୍କୁ ମିଳିଥାଏ।
ସାମ୍ପ୍ରତିକ ସ୍ଥିତି : ୨୦୧୧ ମସିହାରେ ଭୁବନେଶ୍ୱରର ଜଣେ ସଂସ୍କୃତ ଶିକ୍ଷକ ଚିନ୍ତାମଣି ଦାଶ ପ୍ରତିବର୍ଷ ଏହିଦିନ ୫ ହଜାର ସଜ ପଦ୍ମଫୁଲ ମହାପ୍ରଭୁଙ୍କ ବେଶ ପାଇଁ ପ୍ରଦାନ କରୁଛନ୍ତି। ଯାହାଙ୍କ ଫୋଟୋ ଏକ ଜଗନ୍ନାଥ ସଂସ୍କୃତି ସମ୍ପକିତ ପୃଷ୍ଠାରୁ ସଂଗୃହିତ କରି ନିମ୍ନରେ ଦେଇଛି।
ଗବେଷଣା ଓ ଉପସ୍ଥାପନା: ମିହିର ପଟ୍ଟନାୟକ
ଅଭିମାନର ଅଭିନେତ୍ରୀ।
ହଁ ପ୍ରିୟେ! ଜଗତ ଜଣଙ୍କର ପଡ଼ିଦାତ୍ରି ବୋଲି ଏବେ ଚଉଦ ଭୁବନ ରେ ହୁଡ଼ି ପଡ଼ିଛି। ତମେତ ସୁଯୋଗ ଖୋଜିବାକୁ ଯାଇ ମୂଳ ସୁତ୍ରର ମଞ୍ଜି ଟା କୁ ପାଇଗଲ। ଆଉ କଣ ନ କଲ ଯେ?ଯେଉଁ କଥା ଦିନେ ଅପହଁଞ୍ଚ ହବା କଥା ତାକୁ ତ କଲ ଏବଂ ଅସମ୍ଭବ କୁ ସମ୍ଭବ ରେ ପରିଣତ କରିବାର ସତ୍ୟତା, ନିଷ୍ଠା, ର ମୂଳ ସୂତ୍ର ଟାକୁ ଜଗତକୁ ଦେଇଗଲ। ଯଦି ଏ ବିଷୟରେ ଏତେ କାଣ୍ଡ ଭିଆଇବାରେ ଥିଲା ତ ମତେ ଟିକେ ଇଶାରା ତ ଦେଇପାରିଥାନ୍ତ। ସେଥିରେ କୋଉ ତମ ମାନମୟୀ ସମ୍ମାନରେ ଆଞ୍ଚ ଆସିଥାନ୍ତା କି? ଦିନ ନାହିଁ କାଳେ ନାହିଁ ଇଶାରା ତ ଛାଡ଼, ତମ ସହଯୋଗୀ ଙ୍କ ସହ ଟିକେ ଆଲୋଚନା ତ କରିପାରି ଥାଆନ୍ତ। ଦଣ୍ଡ ଦେଲ ତ ଦେଲ ପୁଣି ତା ବାର ବର୍ଷ। ସତରେ ସେହି ଦୁଃଖକୁ ଅନୁଭବି ନହେଲେ ଭାବି ବସିବ ବା କିଏ? ଟିକିଏ ବୁଦ୍ଧି ଥିଲେ ଏସବୁ ହେଇ ନଥାନ୍ତା। କିନ୍ତୁ ଏତେ ଶୀଘ୍ର ହେଲା ଯେ ଦେହ ସହିଲାନି। ମତେ ଏକା ହେଲେ ଦେଇଥାନ୍ତ, ବଡ଼ ଭାଇ ଙ୍କୁ ସେଥିରେ ପୁରାଇବା କଣ ଠିକ୍? ଯିଏ ଖାଲି ସବୁ କଥା ରେ ନ ବୁଝି ହଁ ନାହିଁ ରେ କାମ ଚଲେଇ ନିଅନ୍ତି…। ତାଙ୍କ କଥାକୁ ଟିକିଏ ସହି ଯାଇଥିଲେ କଣ ହେଇ ନଥାନ୍ତା।!!!?
ତମର ସେହି ଅଭିମାନ ଭରା ମୁଖଟି ମତେ କାହିଁ ଟିକେ ଅଡ଼ୁଆ ଲାଗୁଥିଲା। ବଡ଼ ଠାକୁରଙ୍କ ରୋକ୍ ଠୋକ୍ କଥା, ତମେ ଏକୁଟିଆ ବସି ଯୋଜନା କରିବାର ଦୃଶ୍ୟ ରୁ ଯଦିଓ ମୁଁ କିଛି ଅନୁମାନ କରି ପାରୁଥିଲି, କିନ୍ତୁ ଏତେ ବଡ ଘଟଣା ଘଟିବ ଏକଥା ଅନୁମାନ କରିପାରି ନଥିଲି। ଆଛା କହିଲ ଦେଖି ମୋର କଣ ଭୁଲ? ଏତେ ବଡ ଦେଉଳ ତ ତମର ନାଁ ରେ ଶ୍ରୀ ମନ୍ଦିର, ଆଉ ଶାସନ ଚାଲେ ବଡ଼ ଭାଇଙ୍କ କଥାରେ। ମୋର ବା ଅଛି କଣ? ଖାଲି ଲୋକେ ଯାହା କୁହନ୍ତି ଯାଉଚି ଜଗା ପାଖକୁ। ଯଦି ବଡ଼ ଭାଇ ରାତିରେ କୁଆଡେ ନ ଯିବାକୁ କହିଲେ, ତାହେଲେ ତାଙ୍କ କଥାକୁ ଟିକିଏ ଆପୋଷ ବୁଝାମଣା ଦ୍ଵାରା ତାର ସମାଧାନ କରିଥିଲେ କଣ ହେଇ ନଥାନ୍ତା? ମୁଁ ମଧ୍ୟ ପ୍ରତିବାଦ କରିପାରିଲି ନାହିଁ। ଯିଏ ତ୍ୟାଗର ମୂର୍ତ୍ତି ବନ୍ତ ପ୍ରତୀକ ତାଙ୍କୁ କହିବାକୁ ଦେହ ସହିଲା ନାହିଁ। ତମେ ଟିକେ ବୁଝେଇ ଥିଲେ ହୋଇଥାନ୍ତା। କିନ୍ତୁ ଆମର ଦେଉଳ,ଖାଦ୍ୟ, ଆଖି, ଚରଣ, ଓ ନାମ କୁ ତମ ନାଁ ରେ ସମର୍ପି ଦେଲା ବେଳେ ତ କାଇଁ ବଡ଼ ଭାଇ ବିରୋଧ କରି ନଥିଲେ। ଯୋଉଥି ପାଇଁ ଆଜି ସବୁ ଜିନିଷର ର ପୂର୍ବରୁ ଶ୍ରୀ ଯୋଗ ହେଇ ତମ ନାଁ ରେ ହେଇ ଯାଇଛି। ରାଗିକି ନିଜେ ଗଲ ଯେ ଗଲ, ହେଲେ ଚଉଦ ଭୁବନ ର ଗହଣା ଓ ଖାଦ୍ୟ କୁ ଶୂନ୍ୟେ ଶୂନ୍ୟେ ଉଡେଇ ନେଲ।। ସକାଳୁ ଦୁଇ ଭାଇ ବିଳମ୍ବରେ ଉଠିବାରୁ ସାଠିଏ ପୋଉଠୀ, ଦ୍ୱାଦଶ ବ୍ୟଞ୍ଜନ, ଛପନ ଭୋଗ କଥା ଛାଡ଼, ଅଭଙ୍ଗା କୁଡୁଆ ଟିଏ ବି ପାଇଲୁନି। ଭୋକରେ ଦୁଇ ଭାଇ ରୋଷ ଶାଳାରେ ପ୍ରବେଶ କରନ୍ତେ, ଖାଦ୍ୟ ପାଇବାତ ଦୂରର କଥା ଖାଲି କଳା ରଙ୍ଗବୋଳିବା ସାର ହେଲା। ସେଦିନ ବଡ଼ ଭାଇଙ୍କ ରୂପ ମନେ ପଡ଼ିଲା ବେଳକୁ ଦେହରେ ଶିହରଣ ଉଠୁଚି। ଖାଲି ରାଗରେ ଜର୍ଜରିତ ହେଲେ ସିନା କିଛି ଲାଭ ହେଲା ନାହିଁ। ଆଛା ପ୍ରିୟେ!! କହିଲ ଦେଖି ତମେ ଗଲ ପୁଣି ସେ ଛତିଶା ନିଯୋଗ ଓ ସହଚାରୀଙ୍କୁ ବି ନେଇଗଲ। କିନ୍ତୁ ସେଦିନ ଆଉ କାହା କଥା ମନେ ପଡ଼ିନଥିଲା। କାରଣ “ଅନ୍ନ ଚିନ୍ତା ଚମତ୍କାର”ର ସତ୍ୟାସତ୍ୟ ସେଦିନ ଅନୁଭବ କରୁଥିଲି।
ମତେ ତ ଯାହା କଲ କଲ, ବଡ଼ ଭାଇଙ୍କ ପ୍ରତି ତମର ବ୍ୟବହାର ନିଶ୍ଚିନ୍ତ ଭାବେ ପର ପିଢ଼ି ପାଈଁ ଏକ ଖରାପ ପରମ୍ପରା ସୃଷ୍ଟି କରିବା ସହ ସବୁ ନୀତି ନିୟମକୁ ଉବେଇ ଟୁବେଇ ନଦେବ !! ଏକଥା କିଏ କହିବ? ଲୋକେ ଆମକୁ ଖାଲି ଲକ୍ଷ୍ମୀ ଛଡା ବୋଲି କହିବେ। ଏହାତ ଗୋଟେ ପରମ୍ପରା ହେଇଯିବ!!। ଏହା ଦ୍ବାରା କେତେ ପରିବାର ଯେ ଉଜୁଡ଼ି ନଯିବ, ସେ କଥା କିଏ କହିବ?
ତେବେ କୁହତ-ଚଣ୍ଡାଳ ସାହି କୁ ଯାଇଥିଲ ବୋଲି ଭାଈ ତମକୁ ସେ ସାହିରେ ଘର କରିବାକୁ କହିଲେ। ଶେଷରେ ତମେ ଚଣ୍ଡାଳ ପରି ଅଭିନୟ କରି ଆମକୁ ସେହି ଚଣ୍ଡାଳ ହାତରୁ ଖାଦ୍ୟ ଖୁଆଇ ଦେଲ। ସତରେ ତମକୁ ତ ଭଲ ଅଭିନୟ ଆସେ? ସେଥିରେ ତମର ଶେଷ ଆଶା, ଅଭିଳାଷ ପୂର୍ଣ୍ଣ କରିବା ପ୍ରୟାସରୁ ଯଦିଓ ମୁଁ କିଛି କିଛି ଅନୁମାନ କରି ସମାଧାନ ଖୋଜି ଦେଇଥାନ୍ତି,,,,କିନ୍ତୁ କ୍ଷୁଧା ର ଜ୍ଵାଳା ରେ ମୋର ଭାବନା ଶକ୍ତି ପ୍ରାୟ ଲୋପ ପାଇଯାଇଥିଲା। ଦାର୍ଶନିକ ମାନଙ୍କ ମତରେ ଯଦିଓ ମୁଖ ମନୁଷ୍ୟର ଦର୍ପଣ କିନ୍ତୁ ମୁଁ କିଛି ଅଭିବ୍ୟକ୍ତ କରି ପାରୁନଥିଲି। କିନ୍ତୁ ଏବେ ବୁଝୁଛି,, ଆମ ଦୁଇ ଜଣଙ୍କ ମଧ୍ୟରୁ ଜଣେ କିଏ ଏକଥା ବୁଝି ଯାଇଥିଲେ,, ଏତେ ବଡ ଘଟଣାଟା ଘଟି ନଥାନ୍ତା। ଆଉ ଆଜି ନିନ୍ଦା ପ୍ରଶଂସା ର ଅଡ଼ୁଆ ଗଣ୍ଠି ଗୁଡ଼ିକ ଖୋଜିବାକୁ ପଡି ନଥାନ୍ତା। ତମେ କଣ ଖାଲି ଶ୍ରୀୟା ଚଣ୍ଡାଳୁଣୀର ର ପ୍ରଭୁ କି? ଆମେ ପରା ଭକ୍ତ ଙ୍କୁ କହୁ——–
“ତ୍ରିପୁରେ ଅଛି ମୁହିଁ ଛନ୍ଦି, ମୋତେ ଭକତ ପାରେ ବାନ୍ଧି,
ଆବୋରି ଥାଏ ବେନି ପାଶେ, ତାର ଚରଣ ରେଣୁ ଆସେ।”
ପୁନଶ୍ଚ——–
“ମୋର ଭକତ ମୋର ମିତ୍ର, ସେ କରେ ଜଗତ ପବିତ୍ର,
ମୁଁ ନୁହେଁ ଭକ୍ତ ଠାରୁ ଭିନ୍ନ, ମୁଁ ଅଟେ ଭକ୍ତ ର ଅଧୀନ।”
ତମେ ଏଥିରେ ଏତେ ଅସହଣୀ ହେଇ ପଡ଼ିଲ ଯେ, ରାତିରେ ତା ଘରକୁ ପଳେଇଲ। ଏ କଥା ଟା ଭାଇଙ୍କ ଆଗରେ ପେଶ କରିଥିଲେ କଣ ତମ ସମ୍ମାନରେ କଳଙ୍କ ଲଗିଯାଇଥାନ୍ତା? ସେ ଯାହାବି ହେଉ, ଭବିଷ୍ୟତରେ ଆଉ ଏପରି ଖରାପ ପରମ୍ପରା ସୃଷ୍ଟି ନ କରିବା ର ଶପଥ ନେବା ସହ ପାରିବାରିକ ସ୍ଥିତିକୁ-“ବୈକୁଣ୍ଠ ସମାନ ଆହା ଅଟେ ସେହି ଘର” ଠାରେ ପହଞ୍ଚାଇବା ସହ ସୁସ୍ଥ ଓ ରମଣୀୟ ପରିବେଶ, ପରମ୍ପରା ସୃଷ୍ଟି କରିବା।।।
“ଜୟ ଜଗନ୍ନାଥ”
ଉପସ୍ଥାପନା: ସତ୍ୟଜିତ ପଣ୍ଡା